Azul fella-wen !
Tanmirt-ik à Ğamal, imi d-skefleḍ kra tiktiwin akk-nni, i tid n tidett. D amenzut, akk-n fehmeγ, tezmmeḍ Ferhat s wezggen n wawal (à demi-mots akk-n qqaren s tṛumit) imi amussu f yella d aqqeru ur yesxdam ara ddeqs taqbaylit, neγ yesexdam drus maḍi, deg alγuyen akk d yinawen-innes. Tidmi-iw, tzemreḍ ad t-id-inniḍ war akukru, d akk-n amussu n timanit ur yesqdac ara taqbaylit, ur tt-yesidir ara metwal tigawt-is, neγ ur s-yefka ara i taqbaylit azal is-yefka deg uẓayer (statut) s-d-ihegga i tmurt n Leqbayel, ma yewwi-d wass ad tuγal tadsimant : bγiγ ad d-inniγ Taqbaylit d tutlayt tunṣibt. Γaf akk-n walaγ, d teswiεt-agi, asenṣeb n teqbaylit, mačči di lkaγeḍ -war ccek ad yass wass-is-, tura, asenṣeb d asexdem n tmeslayet di tudert n yal ass. As-d-alsaγ, i tikkelt niḍen, tagi d tidmi-iw kan, amussu n MAK, d lwağeb fella-s ad tt-isexdem d tutlayt-is tamezwarut send taṛumit, send taglizit, send taεrabt. Ur d-heddr-eγ ara γaf ikubar isertiyen am RCD, d FFS, ... d tamacahutt niḍen, fiḥel ma nuγal-ed γar-sen, acku ulac d acu ar ad-nesali ! Ferḥaγ s tavidyut-a n userbeḥ n yixef useggas imaziγen sγu Ferḥat. Mennaγ, d tin ar ad-yelddin tawwut i teqbaylit deg umussu n MAK i wussan imaynuten deg ubrid γar sdat.
Tikti tis snat, a mass Benεuf, turez γar tmenzut, mazal-aγ kan din di teqbaylit neγ tamaziγt akk-n ik-yehwa semi-yas, si pa an pṛublam, acku leslak, af akk-n walaγ ad yekk seg aḥric-is ameqqran seg Tutlayt. Taneggarut-a, ur telli kan d allel akk-n anemeslay, anem-baddal isalen waygara-nneγ, d ay-n mu γaren tawuri n taywalt (Fonction de communication). Taqbaylit d awal, d idles, d aγref, d amezruy, d tasekla, d taγerma, d tugdut, ... Nekk, win yi-cban, umneγ d akk-n tella tewwurt sya, d abrid yesuffuγen. Amedya, exẓer leğnas yesεan tisekliwin meqqren, tugett deg-sen aten-tafeḍ iγerfan meqqren. U yerna, yehwayaγ neγ ur aγ-yehwi, ur tezmireḍ ara att-ṛuḥeḍ s lebεid m’ ur iṣeḥa ara lsas-ik, u lsas d tutlayt tayematt. Ahat s teqbaylit-a dγa, ar nεawed almad amek ar nemeslay s leεqel, war leεyaḍ, war reggmat, γas ma nemgarad mliḥ tiktiwin, ass-nni anemyeεqal waygara-nneγ . Ahat s teqbaylit diγen ar anaf d acu nettnadi, d acu i d iswi-nneγ.
Ma d tamsalt n Fṛansa neγ iṛumyen s umata (yeεni ay isurfen wid/ tid ur nesttahel) umnnen s yiwen wansay (principe) : « aḥareb d uḥrraz ibaγuren-nsen di ddunit». Aluṛ, nekkni s imaziγen ur sen-nekcim sya ur sen-neffiγ sya, γar γursen d aεraben akk-n nella, yehwayaγ kan netteṛwiwiḍ. Kra yeqbayliyen dagi di Fransa, iḥemlen m’ ar ten-id-isteqsi uṛumi neγ taṛumit asen-yinni n wansi-ten : Je suis Kabyle (Yettusema mgal Aεraben) ! Am akk-n, m’ ar as-tiniḍ d aqbayli wisen d acu yerrnan. Tḥibbin-nnaγ, ḥemmel-nnaγ, ah ! ... Wellah ar ulac d acu ar ad d-ninni ! Neγ kra ah ! Ma εezza-s, m’ ad yesεu aqcic/ taqcict as-isemi Rayan, Albert, Laetitia... aneggrim a taγdiwt ! Nwan ma beddlen isem, d ay-n uγalen d iṛumyen ; deg uqqadum (γer uṛumi) aεrab, d aεrab welleh amer ad tawwḍeḍ ur ẓriγ ara sani. D awezγi uffiγ aṛumi isema i mmi-s Qasi, Σmer neγ Ameẓyan ! Tzemreḍ ad d-inniḍ d mmi-s/lelli-s, akk-n yebγu isemi-yas, γur-es tilleli. D tidett, maεni, annect-a, gar way-n d-isbegnen azal nefka iyi-iman-nneγ ... acḥal neḥqqer iman-neγ, i bγiγ ad d-inniγ. Wagi, i wakk-n ad d-rreγ γaf umur deg usteqsi-nni-inek à Ğamal, tamuγli-nneγ γaf yiman-nneγ akk tmeslayt-nneγ yiwet, akk-n neḥqer iman-nneγ i neḥqer tutlayt-nneγ. [ẓer diγen aḍris yura Akli Kebaïli d Kamal Naït-Zerrad i γriγ deg yiwen unemager]. Niγ-ak, nesewseε, neẓḍem-ed assm’ akk-n nettnaγ magal tiseεṛebt, deg ubrid, taqbaylit nzegl-itt, nḥebbec γaf trumit, nebγa ad nuγal d iṛumyen u aten-nedipassi
di tmeslayt-nsen, ad nuγal d iṛumyen ugar iṛumyen ! Walli, d amedya, ad nehder kan γaf ay-n newala, iγefan akk d-yettass-sen γer Fransa, m’ar aheddṛen taṛumit, hedṛentt akk-n sen-yefka ugerjum-nsen, maca, nekkni, anneḥṛes iman-nneγ akk-n anehder taṛumit am iṛumyen, akk-n ad anesεu « laxon » am iṛumyen, as-tiniḍ ttḥasaben-aγ. Ur d-nniγ ara diri, ma theddṛeḍ taṛumit, neγ taglizit, neγ tacinwatt akk-n yelha, maεni bγiγ kan ad sbegneγ annect nefka azal i yiman-nneγ d tutlayt-nneγ. Ala aderγal ur nettwali yara, neγ ur yebγi yara ad iwali cceγl-agi, acku ma yelli-d allen-is ad yeffeγ leεqel, ad yarrew tifkert neγ ad yewwet ṭṭaglal.
Ma d Fṛansa yerran iman-is ur aγ-tessin ara, nekkni yellan dagi kan akk yides aqlaγ γaf yimmi n wuccen ! war ccek, tessnaγ ugar ay-n nessen iman-nneγ...
Asirem ahat ad yekk deg tsuta-yagi yeγran tamaziγt di lakul...
Sureft-yi ahat suget aṭṭas awal fella-wen .
D tiririt i yizen n Ğamal Benεuf deg usmel imyura.net